De moeder stond bedroefd

Stabat mater dolorosa ofwel de moeder stond bedroefd. Hiermee begint een middeleeuws gedicht van tien strofen over een moeder die, overmand door verdriet, de doodstrijd van haar kind aan ziet en niks kan doen. Maria stond bij het kruis waarop Jezus zijn doodstrijd streed.

Het gedicht is waarschijnlijk geschreven door een Franciskaner monnik maar hoe of wat blijft een raadsel. Een latere versie is opgenomen in het brevier van de Rooms-katholieke kerk.

Het Stabat Mater is door veel componisten op muziek gezet. Een van de beroemdste composities is die van Pergolesi. Dit werk (1736) is een vervanging van het Stabat Mater van Alessandro Scarlatti dat tot dan toe elke Goede Vrijdag in Napels was opgevoerd.

Binnen drie maanden nadat Pergolesi het Stabat Mater had geschreven stierf hij,26 jaar oud, aan tuberculose. Het is mogelijk dat zijn moeder daar ook bij was.

Het fragment betreft de eerste drie regels van de eerste strofe.

Stabat mater dolorosa
Iuxta crucem lacrimosa,
Dum pendebat filius.
Cuius animam gementem
Contristatam et dolentem
Pertransivit gladius

Naast het kruis, met schreiende ogen
Stond de moeder, diep bewogen
Toen de Zoon te sterven hing,
En haar door het zuchtend harte,
Overstelpt van wee en smarten,
't Zevenvoudig slagzwaard ging.

Geniet ervan!

">

Hafmo

Vorige week werd een portret uitgezonden van Hans (H.A.F.M.O.) van Mierlo. Prachtig beeld van een veelzijdig persoon.

De muziek versterkte de sfeer van het portret en omgekeerd. Mooi gedaan.

Het bleek onder andere werk te zijn van Shigeru Umebayashi. Het thema van de film I'm in the mood for love.
De oorspronkelijke titel van de film is The age of blossoms wat een Chinese metafoor is voor de snel voorbijgaande tijd van de jeugd, schoonheid en liefde. Of daar waarheid in zit? Stof tot nadenken.

Ik kan alleen maar zeggen: geniet ervan!

">

De notenmeter

Een jaartje of zo geleden kwam ik van mijn werk thuis met nogal wat stress: "ze" wilden weer eens niet wat ik voor ogen had. Ik wilde wat muziek horen en zag een CD van Eric Satie liggen die ik lang geleden eens had gekocht en beluisterd. Al bij de eerste noten verdween de spanning als sneeuw voor de zon. Wat een effect muziek kan hebben!

Iedere ochtend trok Satie de deur achter zijn Parijse appartement dicht om al wandelend door Parijs naar zijn werkstudio 15 kilometer verderop te gaan. Daar werkte hij de hele dag om vervolgens dezelfde afstand weer terug te lopen. In Montmartre was hij ook dirigent geworden van het huisorkest van cabaret Le chat noir. Maar erg breed had hij het zeker niet.
Hij kwam in contact met Debussy en Ravel die onder de indruk waren van zijn werk. Later kwam het tot een breuk met debussy.

Het werk van Satie werd niet altijd goed ontvangen. Op zich niet zo vreemd omdat hij afstand nam van muzikale tradities en stromingen. In een recensie werd Eric Satie eens een onhandige maar subtiele muziektechnicus genoemd. Satie zat dat dwars en verlaarde dat hij geen musicus was maar een "phonometricien", iemand die tonen meet. Satie is in de eerste helft van de 20e eeuw nadrukkelijk aanwezig geweest in de Franse avant-garde beweging.

Satie staat in het Guinnes book of records met de langst durende compositie voor solo instrument. De eerste uitvoering in New York duurde 18 uur en 12 minuten waarbij pianisten elkaar aflosten. Dat krijg je van een thema van 52 maten, tres lentement, dat 840 keer herhaald moet worden.De tweede uitvoering vond in Berlijn plaats in augustus 1966 met 6 pianisten. De eerste solo-uitvoering van "Vexations" vond plaats in Londen op 1O en 11 oktober 1967. De pianist hield zich op de been met komkommersandwiches en hield het 24 uur vol. In 1969 werd een uitvoering in Australië na 17 uur afgebroken. De pianist moest in coma naar het ziekenhuis worden afgevoerd.

Het fragment duurt gelukkig aanmerkelijk korter.

ontspan en geniet ervan!

">

6 maart

"Lux Feminae is een hommage aan het licht van de vrouw dat niet altijd zo scherp heeft kunnen schijnen.
Lux Feminae vertegenwoordigt een ruimte van intimiteit, een delicate gesloten ruimte dat moet worden beschermd, een binnentuin in het centrum waar we de ziel kunnen vinden, licht en schoonheid.
De christelijke, joodse en islamitische tradities hebben alle deze intimiteit op dezelfde wijze gesymboliseerd: De binnentuin, het klooster met binnenplaatsen en ruimtes van rust, ruimte en meditatie.
Lux feminae is een hymne op de plaats die vrouwen hebben ingenomen in het leven gericht op de zeven aspecten van licht: mystiek, sensualiteit, moederschap, liefde, verdriet, plezier en wijsheid."

Dit schrijft Montserrat Figueras bij haar cd Lux Feminae. Zij zingt middeleeuwse liederen uit wat nu Spanje heet. Een gebied met een sterk christelijke, joodse en islamitische achtergrond. Een verzameling liederen over vrouwen, door vrouwen en de plaats die ze innemen in de middeleeuwse samenleving.

6 maart: internationale vrouwendag: lang leve de verlichte vrouwen.

Geniet ervan.

">